Ο συγγραφέας και ακτιβιστής Cory Doctorow περιγράφει με μια λέξη γιατί το ίντερνετ δεν είναι πια αυτό που ήταν: «enshittification». Με απλά λόγια: οι μεγάλες πλατφόρμες ξεκινούν καλά, αλλά όσο περνάει ο καιρός χειροτερεύουν, γιατί βάζουν πάνω από όλα το κέρδος και όχι τον χρήστη.
σ.σ: Η λέξη «enshittification» είναι επινόηση του Cory Doctorow και δεν έχει ακριβή μετάφραση στα ελληνικά. Κυριολεκτικά σημαίνει «μετατροπή σε σκ…ά» (από το shit), δηλαδή η σταδιακή υποβάθμιση ή κατρακύλα μιας πλατφόρμας ή υπηρεσίας.
Πώς το διαδίκτυο πάει κατά διαόλου
- Στην αρχή, οι εταιρείες προσφέρουν εξαιρετικές υπηρεσίες, συχνά δωρεάν, για να σε κερδίσουν.
- Μόλις συνηθίσεις και «κλειδωθείς» σε αυτές, αρχίζουν να κόβουν λειτουργίες ή να χρεώνουν πράγματα που ήταν δωρεάν.
- Στο τέλος, οι ίδιες πλατφόρμες δουλεύουν κυρίως για τους διαφημιστές και τους μεγάλους πελάτες, αφήνοντας τον απλό χρήστη δεύτερο.
Γιατί φτάσαμε εδώ
Δεν είναι φυσική εξέλιξη. Είναι αποτέλεσμα: χαλαρών αντιμονοπωλιακών νόμων, αυστηρών πνευματικών δικαιωμάτων που περιορίζουν τον ανταγωνισμό, και της δύναμης που έχουν αποκτήσει οι ίδιες οι μεγάλες εταιρείες απέναντι στις ρυθμιστικές αρχές.
Τι σημαίνει για εμάς
- Πληρώνουμε για πράγματα που ήταν δωρεάν.
- Βλέπουμε περισσότεροι διαφημίσεις και λιγότερο περιεχόμενο.
- Έχουμε λιγότερες επιλογές, γιατί μικρότερες υπηρεσίες εξαφανίζονται.
Υπάρχει λύση;
Ο Cory Doctorow λέει ότι υπάρχει, αρκεί:
- Να στηρίζουμε εναλλακτικές και ανοιχτές τεχνολογίες.
- Να απαιτούμε κανόνες και διαφάνεια από τις πλατφόρμες.
- Να συμμετέχουμε συλλογικά, γιατί μόνοι μας ως χρήστες δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παιχνίδι.
Συμπέρασμα: Το ίντερνετ δεν χάλασε μόνο του· το οδήγησαν εκεί οι επιλογές των εταιρειών και η απουσία ελέγχου. Αν θέλουμε να το ξαναδούμε όπως κάποτε – ανοιχτό, χρήσιμο και δίκαιο – πρέπει να δράσουμε μαζί.
Συντάκτης του άρθρου: Κυριάκος Οικονομίδης
Αν θέλεις να υποστηρίξεις την προσπάθεια μας και να βλέπεις καθημερινά νέα άρθρα με δωρεάν υλικό, μπορείς να το κάνεις με μια δωρεά στο Paypal
