Στα Windows υπάρχουν δεκάδες «κρυφές» εντολές που οι περισσότεροι χρήστες δεν αγγίζουν ποτέ. Τις χρησιμοποιούν κυρίως τεχνικοί και power users, γι’ αυτό και όταν δουν κάποιον να τις τρέχει από το Run, νομίζουν ότι έχει «μαγικές» γνώσεις. Η αλήθεια όμως είναι πως, αν ξέρεις πού να γράψεις αυτές τις εντολές και τι περίπου κάνουν, μπορείς κι εσύ να τις χρησιμοποιήσεις με άνεση.
Σε αυτό το άρθρο δεν θα μπούμε σε τεχνικές λεπτομέρειες. Θα δεις, με απλά λόγια, τι ανοίγει κάθε εντολή και πού μπορεί να σου φανεί χρήσιμη στην καθημερινή σου χρήση: από καθαρισμό δίσκου και έλεγχο για ιούς, μέχρι ρυθμίσεις δικτύου, ήχου και εκκίνησης. Κάποιες είναι απολύτως ασφαλείς για δοκιμή, ενώ σε άλλες (όπως το regedit) απλώς χρειάζεται προσοχή και να μην πειράζεις ρυθμίσεις στα τυφλά.
Δες τις παρακάτω εντολές σαν μια «εργαλειοθήκη» που έχεις πάντα διαθέσιμη, ένα μικρό βήμα για να νιώθεις πιο σίγουρος στα Windows και, στα μάτια των άλλων, λίγο πιο… pro.
Πώς τρέχεις αυτές τις εντολές
Όλες οι εντολές που θα δούμε, δουλεύουν από το παράθυρο Εκτέλεση (Run). Πάτα ταυτόχρονα: Win + R (πλήκτρο με το λογότυπο Windows + R) για να ανοίξει το παράθυρο του Run.
Σημαντικό: Αν κάποια εντολή δεν ανοίγει, πιθανότατα δεν υποστηρίζεται στη δική σου έκδοση Windows (π.χ. Home).
1. mrt – Έλεγχος για ιούς
Ανοίγει το Malicious Software Removal Tool της Microsoft.
Κάνει έναν βασικό έλεγχο για κακόβουλο λογισμικό (malware) και προσπαθεί να το αφαιρέσει.
2. perfmon.msc – Παρακολούθηση απόδοσης
Εμφανίζει το Performance Monitor.
Βλέπεις σε πραγματικό χρόνο χρήση CPU, RAM, δίσκου κ.λπ. Χρήσιμο αν ο υπολογιστής «σέρνεται».
3. cleanmgr – Εκκαθάριση Δίσκου
Ανοίγει το κλασικό Disk Cleanup.
Σου επιτρέπει να διαγράψεις προσωρινά αρχεία, παλιά updates κ.λπ. για να ελευθερώσεις χώρο.
4. control – Πίνακας Ελέγχου
Απλά ανοίγει τον Πίνακα Ελέγχου.
Από εκεί ρυθμίζεις σχεδόν τα πάντα στο σύστημα (συσκευές, προγράμματα, ρυθμίσεις).
5. controladmintools – Εργαλεία διαχείρισης
Ανοίγει τα Administrative Tools / Windows Tools.
Είναι μια «συλλογή» από προχωρημένα εργαλεία (Υπηρεσίες, Διαχείριση Δίσκων κ.λπ.).
6. msinfo32 – Πληροφορίες Συστήματος
Δείχνει αναλυτικά στοιχεία για το PC σου: μοντέλο, BIOS, RAM, συσκευές, drivers. Χρήσιμο όταν θες να πεις «τι μηχάνημα έχω».
7. powercfg.cpl – Επιλογές ενέργειας
Ανοίγει τις Ρυθμίσεις τροφοδοσίας.
Από εδώ ρυθμίζεις πότε σβήνει η οθόνη, πότε μπαίνει σε αναστολή, αν θες λειτουργία εξοικονόμησης ή υψηλής απόδοσης.
8. intl.cpl – Γλώσσα & Περιοχή
Ρυθμίσεις περιοχής, ώρας, μορφής ημερομηνίας/ώρας κ.λπ.
Χρήσιμο αν κάτι δεν ταιριάζει (π.χ. κόμμα/τελεία στα δεκαδικά, μορφή ημερομηνίας).
9. ncpa.cpl – Συνδέσεις δικτύου
Ανοίγει τις συνδέσεις δικτύου (Ethernet, Wi-Fi).
Από εδώ μπορείς να απενεργοποιήσεις/ενεργοποιήσεις αν έχεις πρόβλημα στο δίκτυο.
10. control mouse – Ρυθμίσεις ποντικιού
Ρυθμίζεις ταχύτητα κέρσορα, διπλό κλικ, ρόδα κλπ.
Ιδανικό αν το ποντίκι σου φαίνεται πολύ «γρήγορο» ή πολύ «αργό».
11. lusrmgr.msc – Τοπικοί χρήστες και ομάδες
Διαχείριση τοπικών λογαριασμών (χρηστών/ομάδων).
Υπάρχει κυρίως σε Pro/Enterprise εκδόσεις. Για αρχάριο: απλά γνώριζε ότι από εδώ αλλάζουν προχωρημένα δικαιώματα.
12. osk – Πληκτρολόγιο οθόνης
Εμφανίζει εικονικό πληκτρολόγιο στην οθόνη.
Χρήσιμο αν το φυσικό πληκτρολόγιο δεν δουλεύει σωστά ή έχεις οθόνη αφής.
13. rsop.msc – Ενεργές πολιτικές συστήματος
Δείχνει το Resultant Set of Policy – ποιες πολιτικές Group Policy ισχύουν στο σύστημα.
Πιο χρήσιμο σε εταιρικά δίκτυα. Ως αρχάριος, συνήθως απλά το ανοίγεις για έλεγχο, όχι για αλλαγές.
14. gpedit.msc – Group Policy Editor
Ο Επεξεργαστής Τοπικής Πολιτικής Ομάδας.
Εδώ ρυθμίζονται δεκάδες κρυφές ρυθμίσεις Windows (αυτόματες ενημερώσεις, περιορισμοί κ.λπ.).
Για αρχάριο: μην αλλάζεις ρυθμίσεις αν δεν ακολουθείς οδηγό βήμα-βήμα.
15. dxdiag – Διαγνωστικό DirectX
Δείχνει στοιχεία για κάρτα γραφικών, ήχο, DirectX.
Όταν έχεις πρόβλημα σε παιχνίδια ή ήχο/εικόνα, εδώ βλέπεις drivers και βασικά tests.
16. firewall.cpl – Τείχος προστασίας
Ανοίγει το Windows Firewall.
Βλέπεις ποιες εφαρμογές έχουν πρόσβαση στο δίκτυο και αν το firewall είναι ενεργό.
17. dccw – Ρύθμιση χρωμάτων οθόνης
Εκτελεί τον Οδηγό βαθμονόμησης χρώματος οθόνης.
Σε βοηθά να ρυθμίσεις φωτεινότητα, αντίθεση και χρώματα πιο σωστά.
18. diskmgmt.msc – Διαχείριση Δίσκων
Ανοίγει τη Διαχείριση δίσκων.
Από εδώ βλέπεις δίσκους, partitions, γράμματα μονάδων.
Μην διαγράφεις/μικραίνεις partitions αν δεν ξέρεις τι κάνεις, μπορεί να χαθούν δεδομένα.
19. devmgmt.msc – Διαχείριση Συσκευών
Ο Device Manager.
Βλέπεις όλες τις συσκευές (κάρτες, USB, ήχος, κ.λπ.), αν έχουν πρόβλημα (κίτρινο τρίγωνο) και ενημερώνεις drivers.
20. msconfig – Ρυθμίσεις εκκίνησης
Ανοίγει το System Configuration.
Από εδώ διαχειρίζεσαι τι φορτώνει στο ξεκίνημα, διαγνωστική εκκίνηση κλπ.
Για απλό χρήστη: καλό εργαλείο όταν ο υπολογιστής αργεί πολύ να ανοίξει.
21. secpol.msc – Τοπική πολιτική ασφαλείας
Ορίζει κανόνες ασφαλείας (πχ απαιτήσεις κωδικών).
Υπάρχει κυρίως σε Pro/Enterprise. Είναι εργαλείο για πιο προχωρημένους ή για εταιρικά περιβάλλοντα.
22. appwiz.cpl – Προσθαφαίρεση προγραμμάτων
Ανοίγει τη σελίδα «Προγράμματα και δυνατότητες».
Από εδώ απεγκαθιστάς εφαρμογές του desktop (όχι απαραίτητα apps του Store).
23. inetcpl.cpl – Ρυθμίσεις Internet
Οι παλιές Internet Options (προεπιλογές Internet Explorer).
Ακόμα χρήσιμο για ρυθμίσεις proxy, καθάρισμα cache σε μερικές εφαρμογές κλπ.
24. control folders – Επιλογές Εξερεύνησης
Ανοίγει τις Επιλογές Εξερεύνησης / File Explorer Options.
Εδώ ενεργοποιείς την εμφάνιση κρυφών αρχείων, και δείχνεις/κρύβεις καταλήξεις αρχείων (.exe, .jpg κλπ)
25. certmgr.msc – Διαχείριση πιστοποιητικών
Δείχνει τα πιστοποιητικά που είναι αποθηκευμένα στον υπολογιστή.
Χρήσιμο κυρίως για προχωρημένους (SSL, εταιρικά περιβάλλοντα). Ως αρχάριος, απλά γνώριζε ότι υπάρχει.
26. control schedtasks – Προγραμματισμένες εργασίες
Ανοίγει τον Task Scheduler.
Εκεί βλέπεις και ρυθμίζεις εργασίες που τρέχουν αυτόματα (backup, ενημερώσεις κλπ).
27. regedit – Επεξεργαστής Μητρώου
Ο Registry Editor.
Εδώ βρίσκεται «η καρδιά» των ρυθμίσεων των Windows.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Μην πειράζεις τιμές στο μητρώο αν δεν ξέρεις ακριβώς τι κάνεις ή δεν ακολουθείς αξιόπιστο οδηγό. Μπορεί να χαλάσεις το σύστημα.
28. mmsys.cpl – Ήχος
Ανοίγει τις κλασικές ρυθμίσεις ήχου.
Επιλέγεις ποια συσκευή είναι προεπιλεγμένη (ηχεία, ακουστικά, HDMI), ρυθμίζεις επίπεδα έντασης κλπ.
29. utilman – Εργαλεία διευκόλυνσης πρόσβασης
Ανοίγει το κέντρο Ease of Access / Utility Manager.
Εδώ θα βρεις μεγεθυντή, αφήγηση, υψηλή αντίθεση και άλλα εργαλεία προσβασιμότητας.
30. services.msc – Υπηρεσίες
Εμφανίζει όλες τις Υπηρεσίες Windows.
Βλέπεις τι τρέχει στο παρασκήνιο και αν ξεκινά αυτόματα με τα Windows.
Ως αρχάριος, καλό είναι να μην απενεργοποιείς υπηρεσίες στην τύχη. Μπορεί να σταματήσουν βασικές λειτουργίες του συστήματος.
31. wscui.cpl – Κέντρο Ασφάλειας
Ανοίγει το παλιό Security Center / Security and Maintenance.
Εκεί βλέπεις ενημερώσεις, antivirus, firewall, αντίγραφα ασφαλείας.
32. dfrgui.exe – Βελτιστοποίηση δίσκων
Ανοίγει το Defragment and Optimize Drives.
Για SSD συνήθως κάνει «βελτιστοποίηση», για παλιούς HDD κάνει ανασυγκρότηση.
Μπορείς να δεις αν τρέχει αυτόματα και πότε έγινε τελευταία φορά.
Γιατί όλα αυτά σε κάνουν να φαίνεσαι «pro»
- Μαθαίνεις να ανοίγεις εργαλεία κατευθείαν, χωρίς να χάνεσαι σε μενού.
- Καταλαβαίνεις πού ρυθμίζονται βασικά πράγματα (ήχος, δίκτυο, ασφάλεια, εκκίνηση).
- Και το πιο σημαντικό: ξέρεις τι να μην πειράζεις χωρίς λόγο (Registry, Υπηρεσίες, Πολιτικές).
Αν κρατήσεις αυτό το άρθρο σε ένα σημείο (π.χ. bookmark) και αρχίσεις να δοκιμάζεις ήρεμα μία-μία τις εντολές, θα εξοικειωθείς πολύ γρήγορα.
Συντάκτης του άρθρου: Κυριάκος Οικονομίδης
Αν θέλεις να υποστηρίξεις την προσπάθεια μας και να βλέπεις καθημερινά νέα άρθρα με δωρεάν υλικό, μπορείς να το κάνεις με μια δωρεά στο Paypal
