Τα δωρεάν Wi-Fi σε καφέ, πλατείες, ξενοδοχεία, αεροδρόμια κτλ είναι πολύ βολικά, αλλά κρύβουν σοβαρούς κινδύνους για τα προσωπικά σου δεδομένα.
Αν τα χρησιμοποιείς χωρίς σκέψη, δίνεις σε τρίτους την ευκαιρία να «χαζεύουν» τι κάνεις online.
Παρακάτω θα δεις, με απλά λόγια, γιατί να τα αποφεύγεις και πότε μόνο έχει νόημα να τα χρησιμοποιείς.
Τι είναι στην πράξη ένα Public Wi-Fi
Public Wi-Fi είναι κάθε ασύρματο δίκτυο που:
- είναι ανοιχτό ή με απλό κωδικό μοιρασμένο σε όλους (π.χ. τον γράφει στον τοίχο το καφέ)
- δεν ξέρεις ποιος το έχει στήσει τεχνικά και πώς είναι ρυθμισμένο
- συνδέονται πάνω του άγνωστοι άνθρωποι
Με απλά λόγια: είναι σαν να μιλάς δυνατά σε καφέ και να νομίζεις ότι δεν σε ακούει κανείς.
Γιατί τα Public Wi-Fi είναι επικίνδυνα
1. Κάποιος μπορεί να «βλέπει» την κίνησή σου: Σε ένα μη ασφαλές δίκτυο, ένας κακόβουλος χρήστης μπορεί να παρακολουθεί ποια sites επισκέπτεσαι, να δει δεδομένα που δεν είναι σωστά κρυπτογραφημένα, να «ψαρέψει» στοιχεία σύνδεσης, αν τα περνάς σε μη ασφαλείς σελίδες.
Αν η σελίδα δεν έχει λουκετάκι στον browser (HTTPS), τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα.
2. Ψεύτικα δίκτυα («fake hotspots»): Πολύ εύκολα κάποιος στήνει ένα Wi-Fi με όνομα «Free Airport WiFi», «HOTEL_GUEST», «Cafe_WiFi», κι εσύ νομίζεις ότι είναι του χώρου. Αν συνδεθείς εκεί, όλη η κίνηση περνάει από τον υπολογιστή αυτού του ανθρώπου. Έτσι μπορεί να «δει» πολύ περισσότερα απ’ όσα φαντάζεσαι.
3. Κλοπή κωδικών, τραπεζικών στοιχείων και λογαριασμών: Αν μπεις σε e-banking, κάνεις αγορές με κάρτα, συνδεθείς σε email / Facebook / Instagram / υπηρεσίες cloud μέσα από ένα Public Wi-Fi, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να υποκλαπούν κωδικοί, να γίνει «cloning» κάποιων συνεδριών (να μπει άλλος σαν να είσαι εσύ), να βρεθείς με σπασμένους λογαριασμούς ή ακόμα και άδειο λογαριασμό στην τράπεζα.
4. Πέρασμα malware στη συσκευή σου: Σε «βρώμικα» δίκτυα μπορούν να γίνουν επιθέσεις σε παλιές/απροστάτευτες συσκευές, να εκμεταλλευτούν ανοιχτές θύρες ή ενεργό file-sharing, να σου στείλουν «ψεύτικα» pop-ups (π.χ. δήθεν ενημέρωση συστήματος) για να κατεβάσεις malware.
Ειδικά αν η συσκευή σου δεν είναι ενημερωμένη ή δεν έχει σωστή προστασία, το ρίσκο μεγαλώνει.
Πότε ΔΕΝ πρέπει να συνδέεσαι σε Public Wi-Fi
Ιδανικά, για τα παρακάτω δεν πρέπει ΠΟΤΕ να χρησιμοποιείς public Wi-Fi:
- E-banking και κάρτες: Τράπεζες, Revolut, PayPal κτλ., οποιαδήποτε εφαρμογή έχει μέσα κάρτες ή χρήματα.
- Email και βασικοί λογαριασμοί σου: Gmail / Outlook, Apple ID, Google Account, λογαριασμοί που αν «πέσουν», παίρνουν μαζί τους όλα τα υπόλοιπα.
- Κοινωνικά δίκτυα και μηνύματα: Facebook, Instagram, TikTok, X κτλ., εφαρμογές messaging (ιδιαίτερα αν τις ανοίγεις από browser).
- Εργασιακά συστήματα: VPN εταιρείας, πίνακες διαχείρισης (admin panels, CRM κτλ), αρχεία με πελάτες, συμβόλαια και προσωπικά δεδομένα.
Πότε επιτρέπεται να χρησιμοποιείς Public Wi-Fi (και με ποιες προϋποθέσεις)
Ρεαλιστικά, κάποια στιγμή θα βρεθείς κάπου χωρίς σήμα ή χωρίς data. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορείς να χρησιμοποιήσεις public Wi-Fi, αλλά με όρους. Χρησιμοποίησέ το ΜΟΝΟ για «χαμηλού ρίσκου» πράγματα όπως:
- να διαβάσεις ειδήσεις
- να ψάξεις δρομολόγια, χάρτες, ώρες καταστημάτων
- να δεις ένα βίντεο / YouTube χωρίς login
- να κατεβάσεις ένα απλό αρχείο που δεν είναι σημαντικό
Πριν συνδεθείς, κάνε τα εξής:
- Προτίμησε πρώτα τα data σου: Αν έχεις mobile data, ακόμη κι αν είναι λίγα, καλύτερα άνοιξε hotspot από το κινητό, σύνδεσε το laptop εκεί. Είναι πολύ πιο ασφαλές από ένα άγνωστο Wi-Fi.
- Ρώτα την επιχείρηση για το σωστό Wi-Fi: Μη συνδέεσαι σε δίκτυα με παρόμοια ονόματα, ζήτα από το προσωπικό το ακριβές όνομα και κωδικό.
- Χρησιμοποίησε VPN: Ένα VPN κρυπτογραφεί την κίνησή σου, ώστε να μην είναι «γυμνή» στο δίκτυο. Δεν σε κάνει άτρωτο, αλλά ρίχνει δραματικά τον κίνδυνο υποκλοπής.
- Έλεγξε ότι βλέπεις λουκετάκι (HTTPS): Πριν βάλεις οτιδήποτε (φόρμες, logins κτλ) σε κάποιο site, δες αν έχει https:// και λουκετάκι στον browser. Αν δεις προειδοποίηση ασφαλείας, απλά κλείσε τη σελίδα.
- Κλείσε το file sharing και κάν’ το «Public Network»: Σε Windows, όταν σε ρωτάει αν είναι «Ιδιωτικό» ή «Δημόσιο» δίκτυο, διάλεξε Δημόσιο. Απενεργοποίησε file/printer sharing και network discovery. Σε κινητό/tablet, φρόντισε να είναι κλειστό οποιοδήποτε «Nearby Share», AirDrop κτλ σε «Everyone».
- Μην αποθηκεύεις κωδικούς και μην κάνεις login σε κρίσιμα accounts: Απόφυγε logins όσο μπορείς, αν πρέπει οπωσδήποτε, άλλαξε τον κωδικό σου αργότερα από ασφαλές δίκτυο.
- Όταν τελειώσεις, κάνε «Forget» το δίκτυο: Μπες στις ρυθμίσεις Wi-Fi, διάλεξε το συγκεκριμένο δίκτυο, και πάτησε «Forget/Delete» ώστε να μην ξανασυνδεθεί αυτόματα.
Ανακεφαλαιώνοντας, έχουμε:
- Public Wi-Fi = βολικό αλλά επικίνδυνο.
- Για ebanking, email, social, δουλειά: ΠΟΤΕ από public Wi-Fi.
- Αν δεν υπάρχει άλλη λύση, χρησιμοποίησέ τα μόνο για απλές, μη κρίσιμες χρήσεις, με VPN αν γίνεται, HTTPS, κλειστό file sharing και χωρίς logins σε σημαντικούς λογαριασμούς.
Έτσι κρατάς και την ευκολία και κυρίως την ασφάλειά σου.
Συντάκτης του άρθρου: Κυριάκος Οικονομίδης
Αν θέλεις να υποστηρίξεις την προσπάθεια μας και να βλέπεις καθημερινά νέα άρθρα με δωρεάν υλικό, μπορείς να το κάνεις με μια δωρεά στο Paypal
